Kalp damar hastalıkları, dünya genelinde sağlığın sürdürülmesi açısından ciddi risk faktörüdür. Kalp damar hastalıklarından korunma ve iyileşmede sağlıklı beslenmenin önemi yadsınamaz düzeydedir. Özellikle fonksiyonel doğal besinler, polifenol, fitosterol ve diyet lifi içerikleri sayesinde antioksidan, antiplatelet(pıhtılaşmayı önleyici) ve vazodilatör(damar genişletici) etkileri ile kardiyovasküler hastalıklarda koruyucudur. Bu besinlerden öne çıkanlar:
- SEBZELER
Bitki sterol ve stanolleri ve yüksek posa içeriği plazma kolesterol ve LDL kolesterolünü düşürücü etkisi göterir. Özellikle kabak, brokoli ve soğan gibi besinler bitki sterolleri açısından zengindir.
- KURUBAKLAGİLLER
Fasulyegiller, içerdiği aktif bileşenler ve yüksek posa içeriği sayesinde kolesterol düşürücü etkisi bulunmaktadır. Bazı çalışmalarda özellikle GDO içermeyen soya fasulyesinin fitoöstrojenik etkisi ve protein içeriğiyle kardiyovasküler riski azalttığı belirlenmiştir.
- ORMAN MEYVELERİ
Ahududu, böğürtlen, karadut, kuşburnu ve yaban mersini gibi polifenollerce zengin besinlerdir. Kuersetin ve kateşin içeriğiyle antioksidan etkileri oldukça yüksek olan bu besinler kalp damar hastalıkları riskini azaltır.
- ELMA
Elma polifenolleri ve pektin içeriği yüksek kolesterolü düşürücü etki gösterir.
5. YULAF
Yulaf, çözünen lif ve beta-glukan içeriği ile safra asidi emilimini azaltarak kolesterol düşürücü etki gösterir.
- SARIMSAK
Sarımsak, allicin aktif bileşiği sayesinde antihiperkolesterolemik etki göstermektedir.
- ÇAY
Çay yüksek düzeyde polifenol içerir. Siyah çay teaflavinden, yeşil çay ise kateşinlerden zengindir. Yapılan çalışmalarda siyah çay, LDL kolesterolü ve sistolik kan basıncını anlamlı düzeyde düşürmektedir. Yeşil çayın ise total kolesterolü, LDL kolesterolü, sistolik ve diyastolik kan basıncını anlamlı düzeyde düşürdüğü belirlenmiştir.
- BİTKİSEL YAĞLAR
Özellikle zeytinyağı ve susam yağı fitosterol içeğinden zengin olması sebebiyle kan kolesterolünü düşürücü etki gösterir. Sızma zeytinyağı yüksek ısıya maruz bırakılmadan sebze yemekleri ve salatalarda, susam ise uzun süre kavrulmamış şekilde hazırlanarak tahin şeklinde tüketilmelidir.
- KAKAO
Kakao, kateşin ve epikateşin gibi flavanoid içeriğinden zengindir. Ancak kakaodaki polifenol miktarı işlendikçe azalmaktadır. Kakaonun kalp koruyucu etkisinden faydalanmak için işlenmemiş ya da toz halinde tüketilmelidir. Bazı çalışmalarda haftada en az 1 kere 50 gr çikolata(kakao oranı yüksek, şeker oranı düşük) tüketiminin kardiyovasküler hastalık riskini azalttığı bulunmuştur.
- ZERDEÇAL
Zerdeçal, kurkuminoid içeriğiyle trigliserit düşürücü etki göstermektedir. Bazı çalışmalarda bu bileşenin kan lipit profilini iyileştirdiği ve kolesterol düşürücü etki gösterdiği belirtilmiştir.
DİYETİSYEN HANDE GÜNGÖR